Revoluties in de klas: Secundair geschiedenisonderwijs in de Zuidelijke Nederlanden, 1750-1850

Inhoudstafel

7 Inhoudstafel Dankwoord 11 Afkortingen 13 Inleiding 15 Onderwijsgeschiedenis en geschiedenis van de historiografie 18 Geschiedenis van het geschiedenisonderwijs 24 Het kluwen van het geschiedenisonderwijs 28 Deel I GeschIeDenIs In het currIculum. De theresIaanse onDerwIjshervormInG (1750-1794) 35 Hoofdstuk 1 Geschiedenis op het programma 41 Stemmen voor vernieuwing 43 Hervormingen in individuele scholen 51 De Theresiaanse onderwijshervorming 59 Hoofdstuk 2 Eruditie en moraal. Een christelijk geschiedverhaal 67 Daniëls profetie en de structuur van de universele geschiedenis 69 De ontdekking van de Belgische geschiedenis 74 ‘Een chaotisch geheel van slecht gekozen compilaties’ 80 Hoofdstuk 3 Gedicteerde chronologische modellen. De lespraktijk 91 Een gedicteerd verleden 94 Chronologische modellen 99 Persoonlijke accenten 107 Deelbesluit 113 8 Inhoud 8 Deel II een revolutIonaIr experIment. GeschIeDenIs aan De écoles centrales (1794-1802) 119 Hoofdstuk 4 Empirisme, reflectie en kritiek. Het revolutionair experiment 127 Een nieuwe verhouding tussen geschiedenis en Latijn 132 Het kritisch denken en de beschavingsgeschiedenis 136 Lessen historische methode. Het experiment van de normaalschool 142 Hoofdstuk 5 De voortgang van het menselijk vernuft. Het filosofische geschiedverhaal 153 Het antieke Azië. Een onredelijk tijdvak 156 Grieken en Romeinen. Vrijheidsgeest en klassieke historiografie 162 Moderne geschiedenis en vooruitgang 167 Hoofdstuk 6 De vruchten van het experiment. Een geslaagd project? 177 De nieuwe vakleraren en hun leerlingen 180 Filosofische geschiedenis in de Zuidelijke Nederlanden 188 Het oude dictaat en didactische vernieuwingen 202 Deelbesluit 209 Deel III symbIose tussen ouD en nIeuw. GeschIeDenIsonDerwIjs onDer napoleon en wIllem I (1802-1830) 215 Hoofdstuk 7 Napoleon en de hervorming tussen oud en nieuw 223 De terugkeer naar een bijvak 228 Militair-politieke feitengeschiedenis 232 Weerstand in het veld? Geschiedenis, de klassieke humaniora en de praktijk 245 9 9 Inhoud Hoofdstuk 8 Nieuwe handboeken onder Willem I. Oude verhalen aangepast 257 Onderwijshervormingen, oude praktijken en nieuwe handboeken 261 De revolutie als godsbewijs. Loriquets handboekenreeks 267 Nieuwe Belgische geschiedenissen. Een wisselend eindpunt 275 Hoofdstuk 9 Geschiedenis als bindmiddel? Het beleid van Willem I en de praktijk 285 Geschiedenis in het vizier van de inspectie 290 Een Algemeen-Nederlands geschiedverhaal? 295 Een onveranderde praktijk 306 Deelbesluit 313 epIlooG De veelvormIGheID van het GeschIeDenIsonDerwIjs (1830-1850) 319 Professionalisering van het vak 325 De dynamiek in het veld 331 Vier spanningsvelden 335 Bibliografie 341 Onuitgegeven bronnen 341 Uitgegeven bronnen 356 Werken 360 Index 383 ...