2. Tribunal of the Roman Rota—Definitive Sentence coram Caberletti—Nullitatis matrimonii [Error of Quality and Dolus]—April 2, 2019.

Coram R. P. D. IORDANO CABERLETTI, Ponente
COLORATENSIUM FONTIUM NULLITATIS MATRIMONII
A. 68/2019
________

SENTENTIA DEFINITIVA

diei 2 aprilis 2019

1. –Facti species. –Domina Rosa, anno 1975 nata, et dominus Augustinus, anno 1973 ortus, die 20 aprilis 1996 in ecclesia paroeciali intra fines dioeceseos Coloratensium Fontium nuptias canonicas celebraverunt.

Mulier in familia receperat optimam institutionem in fide catholica et semper Ecclesiae Catholicae stricte iuncta mansit; vir autem assecla communitatis baptistae erat.

Partes sibi obviam venerant tempore in quo adhuc studia persequebantur, domina Rosa septimum decimum aetatis annum agente et domino Augustino in decimo nono aetatis suae exstante.

Consuetudo praenuptialis per fere quattuor annos ducta est. Convictus iugalis duobus filiis recreatus est.

Graves difficultates, iuxta mulierem, in connubio crebre erumpebant quia vir fidem catholicam uxoris spernebat et acriter obstabat filiorum educationi in Ecclesia Catholica.

Domina Rosa unionem servare conabatur, amore erga prolem sollicita, ast, cum conscia facta est de viri proditione fidei iugalis, consilium tandem cepit ut ad exitum tam difficilis consuetudo perveniret.

Mense iulio anni 2001 separatio inter partes evenit et die 14 maii 2013 sententia divortium concedens prodiit.

2. –Die 2 septembris 2015 mulier exhibuit supplicem libellum, die 31 augusti 2015 subsignatum.

Die 9 iunii 2016 in prima instantia haec dubii formula concordata est: "Error concerning a quality of the respondent directly and principally intended by the petitioner, in accordance with Canon 1097 § 2; Deceit on the part of the respondent, in accordance with Canon 1098".

Actrix suum vadimonium reddidit, cum Conventus Tribunal deseruisset. Utpote testes solummodo dominae Rosae parentes auditi sunt.

Die 27 decembris 2016 lata est sententia affirmativa dumtaxat ob dolum a viro convento patratum.

Appellante Defensore vinculi ad N.A.T., die 3 iulii 2017 causa ad examen ordinarium admissa est.

Exc.mus Decanus die 17 aprilis 2018 statuit loco prioris Ponentis esse infrascriptum Ponentem, qui die 1 aprilis 2019 hanc dubii formulam concordavit: "An constet de nullitate matrimonii, in casu".

In secunda instantia suppletivam instructionem infrascriptus Ponens utpote opportunum vidit ideoque praebuerunt suam depositionem Actrix eiusdemque parentes ac soror.

In iure

3. –De qualitate personae directe et principaliter intenta. –Divus Thomas essentiam matrimonii, et quidem matrimonii in facto esse, ad coniunctionem reducit: "Definitio […] in littera posita tangit essentiam matrimonii, scilicet «coniunctionem». Et addit determinatum obiectum, in hoc quod dicit «maritalis»: quia, cum matrimonium sit coniunctio in ordine ad aliquid unum, talis coniunctio in speciem traditur in illud ad quod ordinatur; et hoc est id quod ad maritum pertinet" (S. Thomas, Summa Theol., Suppl., q. 44, a. 3, in corp.).

Agitur de unione quae totam nubentium veritatem exigit atque involvit: "quia coniunctio viri ad mulierem per matrimonium est maxima, cum sit et animarum et corporum. Et ideo coniugium nominatur" (S. Thomas, Summa Theol., Suppl., q. 44, a. 2, ad tertium).

Huiusmodi coniunctio, sub specie coniugalitatis vel foederis iugalis, fit per actum omnino personalem, id est integre humanum, atque ad mutuam oblationem vertentem, seu per nubentium consensum: "Intima communitas vitae et amoris coniugalis, a Creatore condita suisque legibus instructa, foedere coniugii seu irrevocabili consensu personali instauratur. Ita actu humano, quo coniuges sese mutuo tradunt atque accipiunt, institutum ordinatione divina firmum oritur" (Const. past. Gaudium et spes, n. 48); "L'amor coniugalis […] non è solo né soprattutto sentimento: è invece essenzialmente un impegno verso l'altra persona, impegno che si assume con un preciso atto di volontà […]. Tale consenso altro non è che l'assunzione cosciente e responsabile di un impegno mediante un atto giuridico col quale, nella donazione reciproca, gli sposi si promettono amore totale e definitivo" (Ioannes Paulus II, Allocutio ad Rotam Romanam, diei 21 ianuarii 1999, AAS 91 [1999], p. 624, n. 3–4); "Amor in alterum eiusmodi gustum contemplandi et aestimandi implicat quod pulchrum est et sacrum eius essentiae personalis, quod meas necessitates praetergreditur […]. Amor matrimonialis illuc perducit ut tota animi motuum vita bonum pro familia fiat et vitae consortio serviat" (Franciscus, Adh. ap. postsyn. Amoris laetitia, diei 19 martii 2016, AAS 108 [2016], p. 361, n. 127 et p. 368, n. 146).

Veritas personalis consensus coniugalis in nova Lege Ecclesiae...