Actual Grace According to Saint Thomas
- Actual Grace According to Saint Thomas
Mother M. C. Wheeler, R. S. C. J., is Mistress of Studies at the Newton (Mass.) Country Day School of the Sacred Heart. She received an M. A. in Education from the University of Detroit and an M. A. in Religious Guidance from the Providence College Summer School of Theology for Sisters. She has taught in various schools of her Institute.
Footnotes
1. Compendium Theologiae, cap. 4: “Omne quod movetur, inquantum hujusmodi, (est) in potentia; quod autem movet (est) in actu”; cap. 7: “nihil enim se ipsum educit de potentia in actum.” Cf. Summa Theologiae, I, q. 94, a. 3.
2. De Potentia, q. 3, a. 7: “Deus est causa actionis cujuslibet inquantum dat virtutem agendi et inquantum conservebat eam, et inquantum applicet actioni, et inquantum ejus virtute omnis alia virtus agit.”
Cf. de Malo, q. 6, art. un.: “id quod primo movet voluntatem et intellectum, scil. Deus; qui cum omnia moveat secundum rationem mobilium… etiam voluntatem movet secundum ejus conditionem, non ex necessitate, sed ut indeterminate se habentem ad multa.”
Cf. ibid., ad 3: “a causis contingentibus proveniunt effectus contingenter inquantum Deus omnia movet proportionaliter unumquodque secundum suum modum.”
3. Summa Contra Gentiles, III, q. 89: “Omne enim operans est aliquo modo causa essendi, vel secundum esse substantiale vel accidentale. Nihil autem est causa essendi, nisi inquantum agit in virtute divina.”
Cf. R. Garrigou-Lagrange, O. P., De Gratia, p. 31; Reality, pp. 55, 131.
4. Comp. Theol. c. 129: “omne mutabile et multiforme, in aliquod primum immobile et unum reducetur sicut in causam.”
5. J. van der Meersch, “Grâce,” Dictionnaire de Théologie Catholique, VI, 2ième, col. 1558, no. 5: “La grâce actuelle est un secours transitif par lequel l’homme est mû par Dieu à une opération salutaire.”
6. Summa Theol., I, q. 49, a. 1: “Deus fecit hominem rectum, et haec rectitudo consistit in perfecta subjectione corporis ad animam.”
7. Ibid., q. 95, a. 2: “in statu vero innocentiae inferior appetitus erat rationi totaliter subjectus.”
8. Ibid., a. 3: “talis erat rectitudo primi status, quod ratio erat Deo subjecta, inferiores autem vires rationi.”
9. De Veritate, q. 18, a. 3: “Quicquid unquam homo aliquis de cognitione eorum naturali ingenio assequi potuit, hoc totum Adam naturali cognitione habitualiter scivit. Scivit etiam multa quae sunt in creaturis quae naturali cognitione cognosci non possunt.”
10. Ibid., ad 2: “Adam debuit habere omnia perfecte quod natura humana requirit.”
11. De Malo, q. 3, a. 1, ad 9: “secundum statum naturae conditae homo nihil habebat impellans ad malum, licet bonum naturae non sufficeret ad gloriae consecutionem; et ideo indigebat auxilio gratiae ad merendum, non autem indigebat ad peccata vitandum.”
12. Ibid.: “sed in statu naturae corruptae habet impellens ad malum, et ideo indiget auxilio gratiae ne cadat.”
13. Summa Theol., I–II, q. 109, a. 2, ad 3: “magis est natura humana corrupta per peccatum quantum ad appetitum boni, quam quantum ad cognitionem veri.”
Cf. de Malo, q. 4, a. 6, ad 8: “Quia ergo peccatum est in sensualitate, secundum quod potest obedire rationi; primus motus sensualitatis, qui est ex dispositione corporali, non est peccatum … secundus autem motus, qui excitatur ex aliqua apprehensione, est peccatum. Primum enim ratio nullo modo vitare potest; secundum autem vitare potest quantum ad singulos, non autem quantum ad omnes; quia dum avertit cogitationem suam ab uno, incurrit in aliud, ex quo potest insurgere motus illicitus.”
14. Ibid., a. 3: “in statu naturae corruptae, homo ad hoc (amorem Dei super omnia ex solis naturalibus) deficit secundum appetitum voluntatis rationalis, quae propter corruptionem naturae sequitur bonum privatum, nisi sanetur per gratiam Dei.”
15. Ibid., I, q. 25, a. 3: “cum unumquodque agens agat sibi simile.” Cf. ibid., I–II, q. 109, a. 6: “cum secundum ordinem agentium sive moventium sit ordo finium, necesse est quod ad ultimum finem convertatur homo per motionem primi moventis.”
16. Ibid., I–II, q. 2, a. 8: “Solus Deus voluntatem hominis implere potest.… In solo igitur Deo beatitudo hominis consistit.”
17. Ibid., q...
