Ke Kumukanawai o ka Makahiki 1864 = The 1864 Constitution

E ho'opuka kēia māhele o ka puke pai i nā palapala aupuni, e ho'omaka ana me nā kumukānāwai o Hawai'i.

I ka makahiki 1864, ua kāpae malū 'ia ke Kumukānāwai o ka MH 1852 e kekahi hui li'ili'i e hana ana me ka Mō'ī. Ua noho aupuni lākou no ka manawa pōkole me ke kānāwai 'ole, a ho'opuka a'ela i kumukānāwai hou me ke noi 'ole i nā mana'o me ka 'āpono o ka lehulehu ākea. 'O kēia mau kānāwai i ho'okumu 'ia ma ka lā 20 o 'Aukake, 1864, ua emi mai ka mana lehulehu ma loko ona ma mua o ke Kumukānāwai o ka MH 1852. Ua pa'i 'ia 'o ia Nā Kānāwai o ka Mō'ī Kamehameha V, Honolulu, 1865, a me Laws of His Majesty, Kamehameha V, Honolulu, 1865. Forbes 2633 (III:394-395), 2632 (III:394).

1. KUMUKANAWAI

I HAAWIIA E KA MOI KAMEHAMEHA V., MA KA LOKOMAIKAI O KE AKUA, KE ALII O KO HAWAII PAE AINA, MA KA LA 20 O AUGATE, M. H. 1864

PAUKU 1. Ua haawi mai ke Akua i na kanaka a pau he mau pono e pili paa loa ia lakou; oia hoi, o ke ola, o ka noho hoopilikia ole ia mai, a me na pono e loaa mai ai, a e maluhia io ai ka waiwai, a e imi aku i na mea e oluolu ai ka noho ana.

2. PAUKU 2. E hoomaluia na kanaka a pau i ko lakou hoomana ana ia Iehova e like me ko lakou manao; aole nae e hanaia malalo iho o keia haawina maikai kekahi hana kolohe, a me ke kue i ka maluhia a me ka pono o ke Aupuni.

3. PAUKU 3. E hiki no i na kanaka a pau ke olelo, a ke palapala, a ke hoolaha wale aku paha i ko lakou manao no na mea a pau, a maluna o lakou ka hihia; aole hoi e kauia kekahi kanawai e hoohaiki ana i ka olelo a i ke paipalapala, koe wale no na kanawai kupono no ka hoomalu ana i ka Moi a me ka Ohana Moi.

1. KUMUKĀNĀWAI

I HĀ'AWI 'IA E KA MŌ'Ī KAMEHAMEHA V, MA KA LOKOMAIKA'I O KE AKUA, KE ALI'I O KO HAWAI'I PAE 'ĀINA, MA KA LĀ 20 O 'AUKAKE, MH 1864

PAUKŪ 1. Ua hā'awi mai ke Akua i nā kānaka a pau he mau pono e pili pa'a loa iā lākou; 'o ia ho'i, 'o ke ola, 'o ka noho ho'opilikia 'ole 'ia mai, a me nā pono e loa'a mai ai, a e maluhia 'i'o ai ka waiwai, a e 'imi aku i nā mea e 'olu'olu ai ka noho 'ana.

2. PAUKŪ 2. E ho'omalu 'ia nā kānaka a pau i ko lākou ho'omana 'ana iā Iēhowa e like me ko lākou mana'o; 'a'ole na'e e hana 'ia ma lalo iho o kēia ha'awina maika'i kekahi hana kolohe, a me ke kū'ē i ka maluhia a me ka pono o ke aupuni.

3. PAUKŪ 3. E hiki nō i nā kānaka a pau ke 'ōlelo, a ke palapala, a ke ho'olaha wale aku paha i ko lākou mana'o no nā mea a pau, a ma luna o lākou ka hihia; 'a'ole ho'i e kau 'ia kekahi kānāwai e ho'ohāiki ana i ka 'ōlelo a i ke pa'i palapala, koe wale nō nā kānāwai kūpono no ka ho'omalu 'ana i ka Mō'ī a me ka 'ohana Mō'ī.

4. PAUKU 4. E hiki no i na kanaka a pau ke akoakoa malie, me ka hoolako ole i na mea kaua, e kukakuka pu no ko...