Europa, interdisciplinariteit en wetenschap: Lessen voor de eenentwintigste eeuw

Title Page, Copyright page, Contents

LESSEN VOOR DE EENENTWINTIGSTE EEUW In de reeks Lessen voor de eenentwintigste eeuw zijn verschenen: Lessen voor de 21ste eeuw (1995) Een nieuw wereldbeeld voor een nieuwe mens? (1996) Nieuwe inzichten voor een samenleving in verandering (1997) Denken voor morgen (1998) De mens en zijn wereld morgen (1999) Krachten voor de toekomst (2000) Moeten, mogen, kunnen. Ethiek en wetenschap (2001) De horizonten van weten en kunnen (2002) Wetenschap op nieuwe wegen (2003) Wetenschappelijk denken: een laboratorium voor morgen? (2004) Hoe dichtbij is de toekomst? (2005) Weten in woorden en daden (2006) Ruimte voor kennis (2007) Denken en weten over de wereld (2008) Visie en vooruitgang (2009) In gesprek met morgen (2010) Europa, interdisciplinariteit en wetenschap XXI Lessen voor de eenentwintigste eeuw Redactie Bart Pattyn en Bart Raymaekers Universitaire Pers Leuven 2011 Europa, interdisciplinariteit en wetenschap. Lessen voor de eenentwintigste eeuw, volume 17© 2011 Bart Pattyn, Bart Raymaekers en Universitaire Pers Leuven / Leuven University Press / Presses Universitaires de Louvain, Minderbroedersstraat 4, B-3000 Leuven. Alle rechten voorbehouden. Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgevers. D/2011/1869/15 ISBN 978 90 5867 859 1 NUR: 740 Inhoud Voorwoord 11 de toekomst Van de eU – de eU en de toekomst 15 Herman Van rompuy De Europese gedachte en de beginjaren 15 Na de Koude Oorlog 17 De Europese Unie: populair of niet? 18 Onzekerheid 19 De relevantie van Europa 21 De relevantie van de euro 24 Nood aan Europese samenwerking 25 Problemen overwinnen 28 de scHUldencrisis en de toekomst Van de eUro 29 Paul de Grauwe De schuldencrisis in de eurozone 29 Afwezigheid van automatische solidariteit 31 Afwezigheid van coördinatie van het nationaal economisch beleid 33 De reacties van de Europese overheden 35 Het Duitse schuldenplan 37 De grote lijnen van een oplossing 39 6 inhoud Verbroken VerbindinG 41 Europa en de armoedebestrijding ides nicaise Een korte historiek 41 Waarom heeft het EU-beleid gefaald? 44 Het remediërende beleid: arbeidsmarktbeleid, sociale protectie en sociale inclusie 58 Tot besluit: krachtlijnen voor het toekomstige armoedebeleid op EU-niveau 65 Noten 68 Referenties 69 klimaatbeleid in de eUroPese Unie 73 Jos delbeke en Ger klaassen Inleiding 73 Het klimaatprobleem 74 De internationale onderhandelingen over het klimaat 76 Klimaatbeleid in de EU 79 Tot besluit 92 Referenties 93 Het Groene eUroPa: feiten en PercePties Van milieUProblemen 95 erik smolders Milieuzorg 95 Milieuproblemen: uiteenlopende percepties over dezelfde feiten 97 Vier memo’s bij de analyse van milieuproblemen 100 Milieuwetenschap: het berekenen van de milieuschade 106 De toestand van het milieu in Europa 110 Nabeschouwing en besluit 118 Referenties 119 inhoud 7 Geen Groene reVolUtie Voor afrika 121 roel merckx Inleiding 121 Focus op Sub-Sahara Afrika 122 Waarom geen groene revolutie in Sub-Sahara Afrika? 124 Laag meststoffenverbruik: een kwestie van prijs? 128 De controverse tussen organische en anorganische meststoffen 130 Onaangepaste bemestingsadviezen 132 Naar oplossingen 133 Conclusies 141 Referenties 142 water in de eenentwintiGste eeUw 145 Voor iedereen of voor de happy few? bart Van der bruggen* Inleiding 145 Hoeveel water is beschikbaar? 146 De Millenniumdoelstellingen 148 Demografische evolutie en water 150 Londen – Kinshasa – Los Angeles 153 De Nijl 163 Oplossingen voor waterproblemen? 167 Waterconflicten 168 Aanbevolen literatuur 170 Het semantiscH GeHeUGen 171 Gert storms Drie verschillende geheugensystemen 171 Functies van semantische concepten 173 De interne structuur van semantische concepten 174 De hiërachische structuur van semantische concepten 180 Stoornissen in het semantisch geheugen 181 Netwerkmodellen: hiërarchische, holistische en gedistribueerde representaties 183 Activering van semantiek op basis van de woordvorm 189 Een lange weg te gaan 192 Aanbevolen literatuur en referenties 193 8 inhoud sekse en Gender: resUltaat Van een oeroUde bacteriële infectie? 195 arnold de loof Inleiding 195 Generatio spontanea versus evolutie 196 Darwinisme: één enkele levensvorm met veel gezichten 197 Voorwaarden voor geslachtelijke voortplanting 200 Wat is een dier? 202 Wat is er speciaal aan de stamcellen van de kiemcellijn? 203 De strijd soma-kiemcellijn 204 De rol van de mitochondria, in oorsprong symbiontische bacteriën 205 Bevruchting 207 Eileg en zaadlozing 208 Zoogdieren: inwendige ontwikkeling en melk 208 De genetica van de geslachtsbepaling 209 Gonadale geslachtsomkering bij zoogdieren: slechts 1 gen te inactiveren 210...