Denken en weten over de wereld: Lessen voor de eenentwintigste eeuw

Title Page, Copyright Page, Contents

LESSEN VOOR DE EENENTWINTIGSTE EEUW In de reeks Lessen voor de eenentwintigste eeuw zijn verschenen: Lessen voor de 21ste eeuw (1995) Een nieuw wereldbeeld voor een nieuwe mens? (1996) Nieuwe inzichten voor een samenleving in verandering (1997) Denken voor morgen (1998) De mens en zijn wereld morgen (1999) Krachten voor de toekomst (2000) Moeten, mogen, kunnen. Ethiek en wetenschap (2001) De horizonten van weten en kunnen (2002) Wetenschap op nieuwe wegen (2003) Wetenschappelijk denken: een laboratorium voor morgen? (2004) Hoe dichtbij is de toekomst? (2005) Weten in woorden en daden (2006) Ruimte voor kennis (2007) Denken en weten over de wereld XXI Lessen voor de eenentwintigste eeuw Redactie Bart Raymaekers Universitaire Pers Leuven 2008 Raymaekers, Bart Denken en weten over de wereld Lessen voor de eenentwintigste eeuw Universitaire Pers Leuven, 2008 (Lessen voor de eenentwintigste eeuw, nr. 14)©2008 Bart Raymaekers en Universitaire Pers Leuven D/2008/1869/ 8 ISBN 978 90 5867 647 4 NUR: 740 Alle rechten voorbehouden. Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgevers. Inhoud Voorwoord 11 Bart Raymaekers België en Kyoto 13 Klimaatverandering na de toekenning van de Nobelprijs voor de Vrede aan het IPCC Jean-Pascal van Ypersele Inleiding 13 De rol van het IPCC: evaluatie van het klimaatonderzoek 14 Een klimaatverandering als gevolg van menselijke activiteiten 15 De concrete impact van de huidige klimaatverandering 16 De klimaatverandering in België 18 Maatregelen: aanbevelingen om het effect van de klimaatverandering te beperken 24 Besluit: concrete maatregelen? 26 Literatuur 27 Noten 28 Beeld en cultus 29 Over het beeldverbod in de joods-christelijke traditie Paul Moyaert Inleiding 29 Het oudtestamentische beeldverbod en de vrijwaring van de exclusieve aanbidding van God 33 Het beeldverbod en de vrees voor ongewenste intimiteiten 37 Symbool en symbolische representatie 39 6 inhoud Iconen gedragen zich als relieken 41 Het beeld en de aanraakbaarheid van God 42 Literatuur 44 Noten 44 Naar een duurzame voedselvoorziening op grond van bodem en water 47 Een focus op regengevoede landbouw Jozef Deckers, Katrien Descheemaeker en Freddy Nachtergaele Inleiding 47 Mogelijkheden en beperkingen van ’s werelds landreserves voor voedselproductie 49 Focus op de ontwikkelingslanden in tropisch Afrika 56 Nieuwe hoop voor Ethiopië in het hoogland van Tigray op grond van bodem en water 67 Conclusies 73 Literatuur 75 Voeding 77 Het verschil tussen weten en eten Greet Vansant De relatie voeding-gezondheid 78 Wat is een gezonde voeding? 79 De energiebalans 79 Het verschil tussen weten en eten 81 Nieuwe ontwikkelingen 81 Conclusie 82 Literatuur 82 Relaties van kinderen thuis en op school 85 Benaderd vanuit de gehechtheidstheorie Karine Verschueren Gehechtheid aan ouders 86 Relaties met leerkrachten 95 Conclusie 101 Literatuur 102 inhoud 7 Het Vlaamse onderwijs tussen meritocratie en egalitarisme 105 Ides Nicaise Vlaanderen: wereldkampioen en hekkensluiter 105 Een eeuw hervormingen met weinig resultaat 107 Twee basisopvattingen over gelijkheid 109 De meritocratie, een ideologie van gelijke kansen en ongelijke behandeling 109 Wat is er mis met de meritocratie? 114 Kan het tij gekeerd worden? 118 Egalitarisme: een reliek uit het communistische tijdperk? 119 Het Trojaanse paard van de lagere klassen? 123 Tot besluit 125 Literatuur 125 Noten 126 De crisis van het milieu 127 Ook voor theologen een uitdaging Jacques Haers SJ Inleiding 127 De situatie is ernstig 129 Religies spelen een belangrijke rol 133 Een rooms-katholieke invalshoek 137 Besluit 150 Noten 150 Taalkundig humoronderzoek 159 Tradities en tendensen Kurt Feyaerts Inleiding 159 Humor: basiskenmerken 160 Humor: vier theoretische benaderingen 162 Taalkundig humoronderzoek 167 De modellen voorbij: cognitieve taalkunde en humor 174 Humor en cognitieve taalkunde 179 Besluit 187 Literatuur 188 8 inhoud Bierbrouwen 191 Verleden, heden en toekomst Freddy Delvaux Bier door de eeuwen heen 191 Het brouwen van bier 192 Sensorische aspecten van bier 199 De toekomst van het brouwen: technologische aspecten 200 Sociale en Economische aspecten 205 Tot slot 213 Literatuur 214 Kun je met statistiek werkelijk alles bewijzen? 215 Geert Verbeke Inleiding 215 De dataverzameling 216 De statistische analyse 221 De besluitvorming 225 Besluit 228 Literatuur 230 Noten 230 Leven tot het bittere einde? 231 Euthanasie bij personen met dementie Chris Gastmans Inleiding 231 Stand van zaken 232 Ervaringen met euthanasie bij personen met dementie in...